در روایت است پیامبر اکرم (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) سپاهی را به جنگ فرستادند، وقتی سپاهیان برگشتند، حضرت به آنها میگویند: «مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا اَلْجِهَادَ اَلْأَصْغَرَ وَ بَقِیَ اَلْجِهَادُ اَلْأَکْبَرُ» آفرین به قومی که جهاد کوچکتر را به پایان رساند و باقی ماند بر آنها جهاد بزرگتر.
پرسیدند: یا رسول الله جهاد بزرگتر چیست؟! حضرت پاسخ دادند: «جِهَادُ اَلنَّفْسِ» مبارزه با نفس.
معمولا ما میخواهیم همهاش فقط با دشمنان خارجی یا نفس بقیه بجنگیم! اما به تعبیر امیر المؤمنین (علیه السلام): «خَیْرُ اَلْجِهَادِ جِهَادُ اَلنَّفْسِ» بهترین جهاد، جهاد با نفس خودمان است.
تنبلی نکردن، منظم شدن، متعهد بودن، صبور بودن، کم خوردن، گذشت کردن، بخیل نبودن، دعوت به نفس نکردن و...
این جهاد بزرگتر و سختتر است و این جهاد است که کمال را پدید میآورد، بقیه جهادها همه مقدمه آغاز این جهاد برای عموم انسانها است و اگر اهل ایمان باشیم حتی اگر شرایط عمومی هم فراهم نباشد، در هر شرایطی فضای جهاد با نفس فراهم است و بلکه هرچه فضای بیرونی سختتر باشد، شرایط جهاد با نفس فراهمتر است.