🔰 مشغول خواندن قرآن بودم که تعبیر « یُرْسِلُ عَلَیْکُمْ حَفَظَةً » در آیه ۶۱ سوره انعام مرا به فکر فرود برد، منظور از محافظانی که برای شما می‌فرستم چیست؟ در تفاسیر اختلاف نظر بود، برخی می‌گفتند مراد "ثبت و ضبط کنندگان اعمال" است و برخی هم مراد را "فرشتگانی الهی که وظیفه محافظت از بندگان خدا را دارند"، می‌دانستند.
آیات و روایت را بیشتر بررسی کردم و به اطمینان رسیدم که خداوند برای بندگانش محافظانی قرار داده است که وظیفه آنها محافظت از بندگان در مقابل حوادث است، گزیده‌ای از این آیات و روایات را هم در قسمت اول و دوم با عنوان محافظان غیبی آوردم.
🔰 یاد خاطراتی از رزمندگان دفاع مقدس افتادم که در برخی صحنه‌ها که خطرها خیلی جدی بوده است با کمال آرامش کار خود را می‌کرده‌اند و وقتی از آنها می‌پرسیدی چطور شما احتیاطات لازم را رعایت نمی‌کنید، از همین آیات و روایات جواب می‌داده‌اند.
⁉️ آیا نتیجه اینکه "آنچه از بلایا به ما می‌رسد، مقدر الهی است و تقدم و تأخری در آن نیست و خداوند ملائکه‌ای برای حفظ ما از بلایا تا قبل از فرارسیدن زمان مقدر قرار داده است،" تهور و عدم رعایت احتیاطات متعارف برای حفظ جان است؟
🔰خیلی‌ها سریع جواب می‌دهند که خدا به شما عقل هم داده‌است که باید احتیاط کرد؛
اما بله عقل من می‌گوید اگر باور کردم که "این فرشتگان وجود دارند و تا مقدر الهی نشود، آسیبی به من نمی‌رسد،" احتیاط من با کسی که این باور را ندارد باید فرق کند؛ اما فرق کجاست؟ اگر تهور و عدم احتیاط نیست، چیست؟
🔰 پاسخ به مسأله خیلی هم راحت نیست چون به دو مسأله که سخت‌ترین مسائل فلسفی و کلامی ما است بر می‌گردد، یکی "قضی و قدر الهی" و دیگری "اختیار انسان"، به تعبیر شهید مطهری اگر دست هدایت اهل بیت نبود ما نیز مثل دیگران نمی‌توانستیم این مسأله را به درستی درک کنیم و به انحراف می‌رفتیم؛ برای فهم پیچیدگی و ظرافت مسأله خوب است به کتاب "انسان و سرنوشت" شهید مطهری که به این بحث می‌پردازد، مراجعه شود.
🔰 باید دقت داشت در قضی و تقدیر الهی اراده و عمل ما نیز دخیل است، وقتی آیه ۱۱ سوره مبارکه رعد که در آن به وجود محافظان الهی اشاره شده است، را کامل بنگریم، متوجه این نکته می‌شوم.
👈«لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ والٍ»
یعنی نمی‌شود ما رعایت احتیاط را نکنیم و مثلا به قفس شیر برویم و یا در جنگ از زره استفاده نکنیم و انتظار داشته باشیم کاملا صحیح و سالم بمانیم؛
جز برخی موارد خاص که قضای حتمی خداوند است و تخلف ناپذیر، عموما قضی و تقدیر الهی امر ثابتی نیست و بسته به اراده و عملکرد ما تغییر می‌کند؛ به تعبیر شهید مطهری: «خود را از خطر دور نگه داشتن، پرهیز از امر خداست به امر خدا؛ فرار از قضاى الهى است به قضاى الهى»
پس در عین رعایت احتیاط عقلائی بایست بدانیم که همه قدرت در دست خداوند است و اوست که نگهبان ماست و اگر اراده کند، حفظ می‌شویم و اگر اراده کند که آسیبی ببینیم هیچ قدرتی نمی‌تواند مقابل آن بایستد.
🔰 خداوند اراده خود را از طریق نظام اسباب و مسببات عالم جاری می‌کند و هر امری اسباب مادی و غیر مادی خود را دارد.
🔹 «ابى اللّه ان یجرى الامور الّا باسبابها» همان خداوندی که قدرت فوق همه قدرت‌ها است، به ما دستور می‌دهد که هرچه می‌توانیم سلاح فراهم کنیم و آنها را به نمایش بگذاریم، تا با اینکار اسباب حفاظت از خود را پدید آوریم.
👈 «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ (۶۰ - انفال)»
🔹 فردی از رسول خدا پرسید شترم را رها کنم و توکل کنم یا آن را ببندم و توکل کنم؟ حضرت پاسخ دادند: آن را ببند و توکل کن.
👈 «قَالَ رَجُلٌ : یا رَسُولَ اللَّهِ أُرْسِلُ نَاقَتِی وَ أَتَوَکَّلُ أَوْ أَعْقِلُهَا وَ أَتَوَکَّلُ قَالَ اعْقِلْهَا وَ تَوَکَّل (مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار ؛ النص؛ ص: ۳۲۰)»
🔹 همان خداوندی که می‌گوید این تو نیستی که تیر می‌اندازی بلکه من هستم، به ما دستور می‌دهد برای پیروزی علاوه بر حضور در میدان جنگ مؤمنین را هم برای حضور، تشویق نماییم و امید داشته باشیم که خداوند ما را در نبرد پیروز نماید.
👈 «فَقاتِلْ فی سَبیلِ اللَّهِ لا تُکَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَکَ وَ حَرِّضِ الْمُؤْمِنینَ عَسَى اللَّهُ أَنْ یَکُفَّ بَأْسَ الَّذینَ کَفَرُوا وَ اللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْکیلاً (۸۴ - النساء)»
......................................
📌به شرح حال بپیوندید👇
- ۹۹/۰۱/۱۹