محافظان غیبی (قسمت دوم)

🔰 در قسمت اول به برخی روایات امیرالمؤمنین (علیه السلام) در باب وجود محافظانی از سوی خداوند و نیز مقدر بودن اجل انسان اشاره نمودم.

 

🔹 در آیه ۶۱ سوره مبارکه انعام «وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ وَ یُرْسِلُ عَلَیْکُمْ حَفَظَةً حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَکُمُ الْمَوْت‏» خداوند به فرستادن فرشتگانی که حافظ انسان هستند، اشاره می‌کند و برخی در توجیه این آیه و نیز روایاتی که در آن‌ها به وجود فرشتگان نگهبان انسان اشاره شده است، مراد از حفظ کردن در این آیات و روایات را ثبت و ضبط اعمال می‌دانند و نه حفظ خود انسان از بلایا اما مثلا مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان ذیل همین آیه این احتمال را تضعیف نموده‌اند و همان معنای حفظ نمودن انسان از بلایای طبیعی را تقویت نموده‌اند.

 

🔹 این نکته که خداوند برای بندگان خود، حافظانی قرار داده است در آیه ۱۱ سوره مبارکه الرعد نیز اشاره شده است:

«لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ‏»

براى انسان، مأمورانى است که پى در پى، از مقابل و پشت سرش او را به فرمان خدا حفظ مى‏کنند.

 

🔹 از امام باقر(ع) در مورد این آیه روایت شده است: فرشتگانی که به فرمان خدا انسان را حفظ مى‏کنند از اینکه «یَقَعَ فِی رَکِیٍّ» در چاهى سقوط کند « أَوْ یَقَعَ عَلَیْهِ حَائِطٌ » یا دیوارى بر او بیفتد « أَوْ یُصِیبُهُ شَیْ‏ءٌ» یا حادثه دیگرى براى او پیش بیاید تا زمانى که مقدرات حتمى فرا رسد، در این هنگام آنها کنار مى‏روند و او را تسلیم حوادث مى‏کنند، «هُمَا مَلَکَانِ‏ یَحْفَظَانِهِ‏ بِاللَّیْلِ وَ مَلَکَانِ بِالنَّهَارِ یَتَعَاقَبَانِه» آنها دو فرشته‏اند که انسان را در شب حفظ مى‏کنند و دو فرشته‏اند که در روز به طور متناوب به این وظیفه مى‏پردازند"(تفسیر القمی ؛ ج‏ ۱؛ ص: ۳۶۰)

و مشابه این حدیث از امام صادق(ع) نیز روایت شده است: «ما من عبد الا و معه ملکان یحفظانه فاذا جاء الامر من عند اللَّه خلیا بینه و بین امر اللَّه.» (تفسیر العیاشی ؛ ج‏ ۲ ؛ ص: ۲۰۵)

 

🔹 و همینطور روایات دیگری با همین مضمون، تا جایی که از امیرالمؤمنین روایت شده است: «لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ طَعْمَ الْإِیمَانِ‏ حَتَّى یَعْلَمَ أَنَّ مَا أَصَابَهُ لَمْ یَکُنْ لِیُخْطِئَهُ‏ وَ مَا أَخْطَأَهُ لَمْ یَکُنْ لِیُصِیبَهُ‏.» (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏ ۲ ؛ ص: ۵۸)

هیچ یک از شما مزه ایمان را نچشد، تا آنکه بداند، آنچه باو رسیده، ممکن نبود که از او بگذرد (و باو نرسد) و آنچه از او گذشته ممکن نبود که باو برسد.

ادامه دارد...