📝پاسخی که معمولا دشنام دهنگان به مردم سنی، می‌دهند، استناد به روایتی در کتاب کافی است که، امام صادق (علیه السلام) به نقل از رسول خدا «صلی‌الله علیه و اله» فرمودند: وقتی «أَهْلَ الرَّیْبِ وَ الْبِدَعِ» را دیدید بیزارى خود را از آنها آشکار کنید، «وَ أَکْثِرُوا مِنْ سَبِّهِمْ» و بسیار آنها را مذمت و با آنها مقابله کنید و «بَاهِتُوهُمْ» تا نتوانند با ایجاد فساد در اسلام طمع کنند، و در نتیجه مردم از آنها دور کنند و بدعتهاى آنها را یاد نگیرند، و خداوند در برابر این کار براى شما حسنات بنویسد و درجات شما را در آخرت بالا برد. (۱)👇
📝در مورد معنای «بَاهِتُوهُمْ» استاد شهید مطهری می‌گویند:
👈«باهِتوهُمْ» از مادّه «بَهَتَ» است و این مادّه در دو مورد به کار برده مىشود: یکى در مورد مبهوت کردن، محکوم کردن و متحیّر ساختن (که در خود قرآن آمده است که حضرت ابراهیم با آن جبّار زمان خودش که مباحثه کرد، در نهایت امر «فَبُهِتَ الَّذى کَفَرَ». او در مقابل منطق ابراهیم درماند، مبهوت شد، محکوم شد، مفتضح شد) و دیگر در مورد بهتان یعنى دروغ جعل کردن که مىدانیم در آیه «سُبحانَکَ هذا بُهْتانٌ عَظیمٌ»، بهتان عظیم یعنى دروغ بزرگ. شیخ انصارى تصریح مىکند که معناى اینکه اگر با اهل بدعت روبرو شدید «باهِتوهُمْ» یعنى با منطقى قوى با آنها روبرو شوید، مبهوتشان کنید آنچنانکه ابراهیم با جبّار زمان خودش نمرود مباحثه کرد و مبهوتش نمود (فَبُهِتَ الَّذى کَفَرَ). بر اهل بدعت با منطق وارد بشوید تا مردم بفهمند اینها اهل بدعت هستند و دروغ مىگویند. با آنها مباحثه کنید و محکومشان نمایید.(۲)👇
📝در توضیح معنای «وَ أَکْثِرُوا مِنْ سَبِّهِمْ»، باید گفت:
👈سب دو معنا دارد یکی به معنای دشنام دادن و دیگری به معنای لعن یا همان نفرین، از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است: از پیامبر(ص) در مورد شرک خفی که از بالا رفتن مورچه از سنگ سیاه در شب تاریک پنهان‌تر است سوال کردند. حضرت پاسخ دادند مؤمنان آنچه را که مشرکان غیر از خدا عبادت می‌کنند را دشنام می‌دهند و مشرکان نیز آنچه را که مؤمنان عبادت می‌کنند دشنام می‌دهند. و خداوند مؤمنان را از دشنام دادن به خدایان آنها نهی نموده‌است تا این دشنام سبب نشود کفار نیز خدای مؤمنان را دشنام دهند. و مؤمنان به خدا شرک ورزیدند از آنجا که نمی‌دانند. سپس حضرت این آیه را خواند که : « وَ لا تَسُبُّوا الَّذینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ ...(108 انعام)»(۳)👇
حضرت امیر در نصایح خود به یارانشان هنگام مقابله آنها با اهل شام می‌گویند: إِنِّی أَکْرَهُ لَکُمْ أَنْ تَکُونُوا سَبَّابِینَ... «من کراهت دارم که شما اهل فحش و ناسزا باشید ولى اگر رفتارشان را بازگو کنید و حالاتشان را یادآورى نمائید بهتر و در عذر آوردن رساتر است. و خوب است به جاى ناسزاگویى به آنها، بگویید پروردگارا؛ ما و ایشان را در ریختن خون یکدیگر حفظ فرما و کار ما و آنها را اصلاح کن و آنها را از راه خطا رفتن رهایى ده تا کسى که حق را نمىداند بشناسد و آن که به راه دشمنى مىرود و به آن حرص مىورزد منصرف شود.»(۴)👇
با توجه به آیه صریح قرآن و روایات مذکور اصل سب به معنای دشنام برای مؤمنین امری ناپسند است و حتی مصداق شرک به خدا می‌باشد. بنابر این معنای سب در روایت مذکور نفرین می‌باشد.
📝اما در مورد معنای «أَهْلَ الرَّیْبِ وَ الْبِدَعِ» باید گفت اهل ریب یعنی کسانی که با ایجاد شک در دل مردم آنها را نسبت به دین سست می‌کنند و اهل بدع هم به معنای کسانی که با ایجاد بدعت در دین مردم را به انحراف می‌کشانند یعنی مراد فاعل و ایجاد کننده ریب و بدعت است و نه مفعول و منحرف شده مستضعف.
توصیه به برائت جستن و ... برای حفظ امت و مردم از شر این دو گروه است و مطمأنا مردم عادی مسلمان سنی مصداق این دو گروه نیستند.
👈ارجاعات:
1.کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط - الإسلامیة)، ج2 ؛ ص375، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
2.مجموعهآثاراستادشهیدمطهرى، ج16، ص: 103.
3.قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج1 ؛ ص213 ، دار الکتاب - قم، چاپ: سوم، 1404ق.
4.خطبه ۲۰۶ صبحی صالح.