بورسیه طلاب

یک سنت بین عقلای عالم وجود دارد بنام بورس تحصیلی برای داشجویان.
کسی که می‌خواهد ممحض در علم باشد اگر قرار باشد دائم حواسش پرت خرج و هزینه باشد کارش پیش نمی‌رود و به قدر کفاف گذراندن دوره تحصیل دولت هزینه‌های او را تأمین می‌کند.
خداوند هم در سیستم تحصیل دین و تفقه همین سیستم را تایید کرده است و در روایت فرموده‌ است من روزی اهل علم را به عهده گرفته‌ام.
«قَدْ تَکَفَّلَ لِطَالِبِ اَلْعِلْمِ بِرِزْقِهِ خَاصَّةً عَمَّا ضَمِنَهُ لِغَیْرِهِ»
(ظاهرا منظور از علم هم اصطلاح خاص است یعنی علم دین و شاید علوم دیگری که با واسطه مورد نیاز دین باشد هم شامل شود.)
البته تکفل رزق بندگان را به صورت عمومی خداوند تبارک و تعالی در آیه ۶ سوره هود، پذیرفته است: «وَمَا مِنْ دَآبَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا» که شرط آن دابة یعنی تکان خوردن و حرکت کردن است.
اما برای اهل علم ویژگی خاص قرار داده است که ظاهرا وجه خصوصیتش در این است که بقیه باید دنبال رزق حرکت کنند ولی طالب علم باید دنبال علم حرکت کند تا رزق او تأمین شود. 

روایت بسیار زیبایی در کتاب کافی است که یکی از اصحاب امام کاظم (علیه السلام) با ایشان در مورد امام بعد از ایشان صحبت می‌کند، حدیث طولانی است و ماجراهایی دارد و خلاصه زمان می‌گذرد و این فرد در زمان امامت امام رضا (علیه السلام) ایشان را زیارت می‌کند.
حضرت رضا (علیه السلام) به او می‌گویند میایی باهم به سفر عمره برویم؟
آن فرد که پولی برای سفر نداشته شرمنده می‌شود و با خجالت می‌‌گوید آقا جان امر با شماست ولی من خرجی سفر ندارم.
حضرت ناراحت می‌شوند و به شکل عجیبی استبعاد می‌کنند که یعنی چه این حرف؟ سبحان الله معلوم است وقتی من دارم به تو امر می‌کنم خرجت را هم تکفل می‌کنم.
«فَقَالَ لِی یَا یَزِیدُ مَا تَقُولُ فِی اَلْعُمْرَةِ فَقُلْتُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی ذَلِکَ إِلَیْکَ وَ مَا عِنْدِی نَفَقَةٌ فَقَالَ سُبْحَانَ اَللَّهِ مَا کُنَّا  نُکَلِّفُکَ وَ لاَ نَکْفِیکَ»
این حکایت و قاعده همه‌جا هست، کافی است در مسیر امر امام باشیم، آنگاه تکفل ما با خود امام است.

آیه ۵۶ الذاریات را همه بارها شنیده‌ایم و حفظ هستیم: خلق نکردم جن و انس را جز برای عبادت.
اما اگر این آیه را با دو آیه بعدش ببینیم معنای جدیدی به آن اضافه می‌شود.
من اگر همه‌اش عبادت کنم رزق و روزیم چه می‌شود؟
عبادت در فرهنگ دینی صرف نیایش مثل نماز و روزه و دعا نیست و منظور از آن بندگی است.
آیه می‌گوید همه دغدغه‌ات بندگی‌ات باشد نه پول و خانه و ...
خب پس پول و خانه و زن و... چه می‌شود؟
خداوند تبارک و تعالی در آیات بعد می‌گوید: من که از شما نمی‌خواهم رزق کسی را بدهید و کسی را اطعام کنید.
«مَآ أُرِیدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَمَآ أُرِیدُ أَن یُطۡعِمُونِ»
«مِّن رِّزۡق» را اصطلاحا نکره در سیاق نفی می‌گویند یعنی هیچ رزقی هیچ اطعامی چه خودت چه دیگران.
بعد در آیه بعد می‌گوید قطعا این خداست که رزاق است و صاحب قدرت متین.
«إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِینُ»
ٱلرَّزَّاقُ یعنی بسیار رزق دهنده هم همه را رزق می‌دهد هم زیاد و خوب.
ٱلۡمَتِینُ هم یعنی استوار، چیزی که کسادی و کم شدن در آن نیست. 
حالا دوباره این ۳ آیه را بخوانیم:
بی‌خیال دنیا، برای پول کار نکن، به فکر بندگی‌ات باش، رزق خودت و زن و بچه‌ات و هرکه که فکر می‌کنی تو باید رزقش را بدهی با من. رزقش را می‌دهم زیاد و خوب هم می‌دهم.

https://eitaa.com/joinchat/3499884818C4a82ae00a1

کار برای ظهور

اگر شما مطمئن شوید فردا ظهور حضرت حجت (عج) است چه می‌کنید؟ احتمالا کار و زندگی را تعطیل می‌کنید تا مقدماتی برای فردا را فراهم کنید.
برخی به شوق ظهور حضرت حجت و نزدیک دیدن آن ممکن است از روال عادی زندگی خارج شوند و درست کار نکنند، برای پیشرفت و توسعه زندگی فردی و اجتماعی فعالیت جدی نکنند.
اما در روایتی، امام صادق (علیه السلام) به یکی از اصحابشان می‌فرمایند: 
اگر گمان، کردى یا این خبر به تو رسید (و یقین کردى) که فردا این امر (ظهور قائم اهل بیت علیه السّلام) محقّق خواهد شد، به هیچ‌وجه از کسب روزى دست برمدار و اگر مى‌توانى سربار دیگران نباشى همین کار را بکن.
.....
در مورد فراز آخر روایت: «وَ إِنِ اِسْتَطَعْتَ أَنْ لاَ تَکُونَ کَلاًّ فَافْعَلْ» خیلی صحبت‌های دیگر هم می‌شود کرد، مثلا اینکه «کل علی الناس» بودن یعنی چه؟ ظاهرا وقتی کسانی با عزت و افتخار و بدون منت، هزینه‌های شما را تأمین کنند و شما هم بی‌کار نباشید و مشغول مثلا تحصیل هستید مصداق کل علی الناس نیست ولی وقتی بی‌کاری پیشه می‌کنی و اطرافیان از سر ترحم یا غیرت و آبروداری و یا با منت خرج شما را می‌دهند مصداق کل علی الناس بودن است.

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/16

گرانی عقوبت خداست

در استنباط از دین به صرف یک روایت یا آیه نمی‌توان نظر داد و هرچه موضوعات جزئی‌تر می‌شود وجوه مختلفی که در آنها دخیل است، بیشتر می‌شود.
در باب گرانی و مسائل اقتصادی هم روایات مختلفی وجود دارد که با یک یا دو روایت نمی‌شود در موردش سخن گفت، اما یک مطلب کلی ثابت است که اصلا خود گرانی یک عقوبت الهی است که وقتی خداوند از امتی غضبناک شود: 
«غَلَتْ أَسْعَارُهَا» و ملائکی مسئول تنظیم قیمت‌ها هستند.
«عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ قَالَ: إِنَّ اَللَّهَ وَکَّلَ مَلَکاً  بِالْأَسْعَارِ یُدَبِّرُهَا»
یکی از نام‌های خداوند در ادعیه «یَا مُرَخِّصَ اَلْأَسْعَارِ یَا مُعْظِمَ اَلْبَرَکَةِ» است و در روایات مربوط به ظهور حضرت حجت هم آمده است که بعد از حضور ایشان قیمت‌ها کنترل می‌شود و پیش از قیام حضرت هم قیمت‌ها بسیار افزایش پیدا می‌کند و مؤمنین باید بر آن صبر کنند.

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/14

جو دادن شیطان

کسی که ضعیف است مجبور است سر و صدای زیاد و شلوغ‌کاری کند ولی کسی که قوی است با آرامش و بدون سر و صدا کار خودش را می‌کند.

در گفتگویی که بین شیطان و خداوند (تبارک و تعالی) در آیات ۳۹-۴۲ سوره حجر آمده است.
نکته جالب توجه، جو دادن و شلوغ کردن شیطان است که هم به خداوند قسم می‌خورد و هم کلام خود را با لام و نون تاکید می‌کند که قطعا با تزیین کردن همه بندگان را اغوا می‌کنم، همه بندگان را هم با تاکید «اجمعین» می‌آورد و بعد جز اندکی را که خالص شدگان بدست خدا هستند، خارج می‌کند.

اما خداوند (تبارک و تعالی) به او چطور جواب می‌دهد؟
تو بر جمیع بندگان من تسلطی نداری الا آنها که خودشان از تو تبعیت کنند.
شیطان اصل را بر این می‌گذارد که همه اغوا شوند الا بعضی آن هم با کلی تاکید ولی خداوند اصل را بر این می‌گذارد که همه از شر شیطان حفظ شوند الا آنها که خود از شیطان تبعیت کنند.

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/11

دائم الوضو بودن

در روایات دائم الوضو بودن، موجب افزایش رزق دانسته شده است.
در روایتی از امام صادق (علیه السلام) نیز آمده است اگر کسی بدون وضوء دنبال کاری رفت و کارش به مشکل خورد و انجام نشد، کسی را سرزنش نکند جز خودش.
......
این مضمون با کمی اختلاف از کتاب «تهذیب الاحکام» در کتاب «من لا یحضره الفقیه» هم آمده است:
«مَنْ ذَهَبَ فِی حَاجَةٍ عَلَى غَیْرِ وُضُوءٍ فَلَمْ تُقْضَ حَاجَتُهُ فَلاَ  یَلُومَنَّ إِلاَّ نَفْسَهُ»

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/10

رابطه ازدواج و پولدار شدن

تصور معمول جوانان ما این است که پول‌دار شوم و بعد ازدواج کنم.
اما در دین به ما گفته می‌شود ازدواج کن تا پول‌دار شوی.
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)  زن بگیرید که آنها برایتان مال می‌آورند.
«فَإِنَّهُنَّ یَأْتِینَ بِالْمَالِ»
.....
تجربه هم همین را می‌گوید معمولا جوانانی که زود ازدواج کرده‌اند از نظر اقتصادی خیلی جلوتر از آنها که ازدواج نکرده‌اند هستند، برای مقایسه صحیح هم مثلا دو برادر در یک خانواده با یک سطح از فرهنگ و قدرت مالی خانوادگی را مقایسه کنید نه دو نفر از دو خانواده با سطح درآمد و فرهنگ مختلف.

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/9

مال ساکت

در روایات به پول و طلا و نقره‌ای که ما پس‌انداز می‌کنیم و در کار و تولید نمی‌اندازیم مال ساکت می‌گویند و در برخی روایات گفته می‌شود به این پول زکات تعلق می‌گیرد.
در روایتی از امام صادق (علیه السلام): حضرت به زراره می‌گویند انسان چیزی از خود باقی نمی‌گذارد که برایش سخت‌تر از مال صامت باشد.
زراره می‌پرسد: خب مال را چکار کنیم؟ حضرت می‌فرمایند: با آن حیاط و باغ و خانه بسازد. 

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/8

اصلاح نعمت

معمولا دیده‌اید:
کسانی فقط اهل مصرف کردن تا خراب شدن یا تمام شدن نعمت هستند؛
و کسانی هم با اینکه وضع مالی خوبی دارند از ترس اینکه چشم بخورند و یا از بخلشان، فقیرانه زندگی می‌کنند.

📌 در روایتی نقل شده از حضرت امیر(علیه السلام) سفارش شده است:
اولا هر نعمتی که خداوند تبارک و تعالی به شما داد آن را کامل و اصلاح کن و آن را ضایع نساز.
دوما اگر خداوند تبارک و تعالی نعمتی به شما داده است اثر آن نعمت در زندگی شما دیده شود نه اینکه آن را استفاده نکنید و به اسم پس‌انداز یا چشم نخوردن همه آن را پنهان کنید!
......
این مضمون که: «وَ لْیُرَ عَلَیْکَ أَثَرُ مَا أَنْعَمَ اَللَّهُ سُبْحَانَهُ بِهِ عَلَیْکَ» در یک باب از روایات در کتاب کافی با عنوان اظهار نعمت نیز آمده است.

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/6

خوراکی‌هایی که موجب افزایش عقل می‌شود

تحقیقی انجام دادم که در روایات چه خوراکی و کاری موجب افزایش عقل می‌شود؟
خوردن مویز و کندر، مسواک زدن و خوردن سرکه قبل از غذا، استشمام بوی خوش و گوشت خوردن (این هم بود که گوشت نخوردن در مدت زیاد عقل را کم می‌کند)، خودن سفرجل و کرفس و چند چیز محدود دیگر، گفته شده بود.
اما بیشترین چیزی که با ادبیات‌های مختلف و از منابع مختلف با شمار خیلی بیشتر از بقیه موارد بر آن تاکید شده بود کدو بود.
📌 از امام چهارم علیه السّلام روایت شده است که رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله فرمود: کدو بخورید اگر خدا درختى سبک‌تر از آن می‌دانست آن را براى سایبان برادرم یونس می‌رویانید، هر کدام شما آبگوشتى سازد بسیار کدو در آن بریزد که مغز و عقل را فزاید.
.....
تصور بنده از «اَلدُّبَّاءِ» کدو حلوایی است و نه کدوی خورشتی اما اطمینان ندارم. اگر کسی اطلاع دارد ممنون می‌شوم اطلاع دهد.

 

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/3

سبد سرمایه ‌گذاری

شنیده‌اید که در سرمایه‌گذاری اقتصادی می‌گویند همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید، یا همه پول‌هایتان را در یک جیب نگذارید.
این یک توصیه عقلایی است و چه بسیار کسانی که به تصور سود زیاد، خانه و ماشین و هرچه سرمایه داشته‌اند را فروخته‌اند و به کاری زده‌اند، مثلا: بورس، کشاورزی، تجارت و...
اما آن کار به زمین خورده و اینها هم به دنبالش نابود شده‌اند.
📌 شخصی به امام صادق(علیه السلام) گفت: چرا اموالتان را پراکنده کرده‌اید و همه را یکجا تجمیع نکرده‌اید تا هزینه نگهداری آن کمتر و سودش بیشتر شود.
امام جواب دادند: آنها را پراکنده کرده‌ام تا اگر به یکی آسیبی رسید بقیه سالم بمانند، آنچه آنها را یکجا جمع می‌کند این کیسه پول است.
«اَلصُّرَّةُ تُجْمَعُ بِهَذَا کُلِّهِ»

https://eitaa.com/ayat_va_revayat/2