🔻پیش از این قسمتهایی از یک گزارش مهم با عنوان «چه اشتباهی در ایران رخ داد» در اسناد لانه جاسوسی را انعکاس دادم. این سند مربوط به آخرین ماههای حکومت پهلوی و زمانی است که آمریکاییها به سقوط پهلوی اطمینان یافتهاند. در ادامه این سند آمده است:
📠 «ما برای سقوط پهلوی آماده نبودیم چون نمیخواتسیم واقعیت را بپذیریم. گفتن این مطلب که پس از سال ۱۹۵۳ (۱۳۳۲ش) شاه بصورت بازیچه آمریکا درآمده بود مبالغه آمیز است ولی این مبالغه چندان شدید نیست.
به هر حال با گذشت سالها او بیشتر نسبت به خودش اعتماد پیدا کرد و برخورد ما با او نیز بصورت یک طرف مساوی درآمد ولی با رشد این رابطه سالمتر خطای اساسی در سیاست آمریکا بیشتر جلوهگر شد، که همانا همسو خواندن منافع آمریکا در ایران و منافع رژیم پهلوی بود. ...
موضوعی که باعث شرمساری ما شده این است که ما در صدد یافتن راه حل نبودهایم بلکه از یک بازنده حمایت کردهایم. در صورتی که میتوانستیم حوزه تماسهای خود را گسترش داده و در همان حال مانع از آسیب پذیر شدن روابط خود و شاه نیز بشویم...
آنچه بر او رفت دیر یا زود و شاید در مورد این شاه نه بلکه در مورد فرزندش رخ میداد ولی زمانی که ما از پیدایش انقلاب باخبر شدیم، متوقف ساختن آن غیر ممکن شده بود. اما در صورتی که دولت ما آماده اقدام بر اساس اطلاعات متناقض با سیاست موجود بود با تماسهای وسیعتر و گزارشات دقیقتر و حتی به قیمت به خطر افتادن روابط صمیمانه دولت آمریکا و دولت ایران، ما میتوانستیم بسیاری از وقایع را پیشبینی کرده و میزان خسارت وارده به موقعیت خویش در ایران را به حداقل ممکن کاهش دهیم. امروزه تا آنجا که به دولت کنونی و مردم ایران مربوط است، این وضع و موقعیت به خطر افتاده و با دشواری بسیار و زحمات طاقت فرسا شاید بتوان آن را احیاء نمود. ما در دوران بعد از جنگ چین و در ویتنام مرتکب همین خطا شدیم و هرگاه که منافع خویش و دولت مورد حمایت خود را تمیز ندهیم باز هم همینطور خواهد شد.»
پایان.
📃 منبع: اسناد لانه جاسوسی جلد ۶۳ (دخالتهای آمریکا در ایران)، سند شماره ۱۲، ص ۷۴.
..............................................