فیلم دست بوسی حضرت امام(ره)؛
🔹این فیلم را مدتها قبل یکی از دوستان برایم فرستاده بود و گفته بود فرق ایشان با شاه چیست؟ برای بوسیدن دست ایشان صف میکشیدند، برای بوسیدن دست شاه هم صف میکشیدند.
🔹همان موقع برای پاسخ به این سوال بحث مفصلی از منظر عقل و روایات، در عنوان "بوسیدن" انجام دادم ؛
دریافت
مدت زمان: 1 دقیقه 45 ثانیه
✅بعد از انتشار فیلم مربوط به دست بوسی حضرت امام(ره)
✅ این سوال طبیعی برای برخی دوستان مطرح شده بود که چرا امام تواضع نمیکنند و نه تنها مانع بوسیدن دستشان نمیشوند بلکه به قول دوستان مراسم دست بوسی راه میاندازند؟
✅ مرحوم آیتالله حائری شیرازی در توضیح این مطلب، میفرمودند:
تواضع، غذای ساده خوردن نیست. تواضع، «به وظیفه عمل کردن» است. اگر وظیفه انسان بالای مجلس نشستن است، همین ثواب را دارد. امام در دوره شاه از زندان آزاد شد. خدا رحمت کند برادرم آمده بود امام راحل را در این وضعیت دیده بود. گفت دو تا متکا این طرف و آنطرف امام گذاشته بودند. مردم می آمدند و دست امام را بوسه می زدند! امام دستش را نمیکشید!
این تواضع است. چون وظیفهاش است. می خواهد قدرت خودش را به رژیم نشان بدهد. می خواهد ارادت مردم را به اینها نشان دهد. وگرنه این نیست که از دست بوسیدن لذت ببرد. وظیفهاش را انجام می داد.
مأمون به امام رضا(ع) تکلیف کرد که ولیعهد باشد، حضرت گفت: این کار را از من نخواه. گفت: اختیاری نیست. می خواهی با من مقابله کنی؟ من هم نوع دیگری رفتار می کنم؛ یعنی تو را می کشم. حضرت کرهاً (از روی کراهت) قبول کرد. حالا ولیعهد شده، دو برادر بودند به نام حسن بن سهل و فضل بن سهل. اینها همه کارههای مأمون هستند. این وزیر ارشد می آید پیش امام رضا -پیش ولیعهد-. حضرت دارند با یکی از یارانشان صحبت می کنند. ایستاده جلوی درب. حضرت به حرفشان ادامه دادند. مدتها اذن (اجازه) داخل شدن به او نمی دهند. بعد حضرت می گوید کاری داری؟ اجازه می دهند که بیاید داخل. اما اذن نشستن را به او نمی دهند. ایستاده مطلبش را می گوید و حضرت جوابش را می دهند، می رود.
دیگران نباید این کار را بکنند. برایشان خطرناک است. امام در یک تواضعی است نسبت به خدا که این گونه بی اعتنایی ها، او را متکبر نمی کند. او آنچنان ذلت باطنی دارد که این بی اعتنایی ها غرور برایش نمی آورد.
آقای گورباچف، آقای شواردنادزه را فرستاده بودند که پاسخ پیام امام را به او بدهند. امام خیلی عادی آمد. این وقتی می خواست پیام را بدهد میلرزید. امام هم وقتی که این فرد پیام را ابلاغ کرد گفت: اینها جواب من نیست. دستش را به علامت رد حرکت می داد. گفت: اینها جواب من نیست، من میخواستم دری بر دنیای جدیدی روی شما باز کنم.
ببین! پس اخلاق و تواضع و بندگی خدا کردن، حرف خدا گوش دادن است. تواضع، این است. باید نگاه کند ببیند تکلیف چیست؟ عمده این است که انسان وقتی میخواهد کاری کند حجت داشته باشد.
✅ "حاجآقا صالحی" امام جماعت مسجد سلمان فارسی، واقع در محله هنرستان قم، میگفتند:
« روزی در نجف منزل امام بودیم. گفتند یکی از مسئولان دولتی میخواهد به دیدار امام بیاید (فکر کنم استنادار نجف)، وقتی آن مسئول دولتی و همراهانش در زدند و گفتند اینها دم در هستند، امام از اتاق پذیرایی که در آن بودند به اندرونی خودشان رفتند.
مسئولان عراقی که آمدند مدتی منتظر نشستند، بعد از مدتی مثلا ده دقیقه امام وارد شدند و مسئولان برای ایشان بلند شدند و بعد از احترام وسلام علیک صحبتهایی انجام دادند و رفتند.
بعد از رفتن آنها ما به امام اعتراض کردیم که این چه برخوردی بود؟ مگر نه اینکه باید میهمان را احترام کرد، چرا شما عوض اینکه وقتی میهمانان شما میآیند به استقبال آنها بروید و آنها را تکریم کنید، آنها را منتظر نگاه داشتید و بعد از دقایقی وارد شدید؟
امام فرمودند: اینها باید یاد بگیرند که به روحانیت احترام بگذارند و جلو روحانیت بلند شوند.
ما فهمیدیم امام تعمدا آنها را منتظر نگه داشتهاند و کمی بعد وارد شدهاند تا عوض اینکه ایشان بخواهند مقابل آنها بلند شوند آنها مجبور باشند مقابل ایشان بلند شوند.»
✅در متنی که تحت عنوان "بوسیدن و احکام آن" نوشته بودم مفصلا به این بحث پرداختم.
و خلاصه آن، اینکه:
🔹افعال انسان حیثیتهای مختلفی میتواند داشته باشد و تقریبا همه افعال انسان "حُسن و قبح" ذاتی ندارند بلکه حداکثر حُسن و قبح آنها اقتضائی است. تواضع نیز از جمله اموری است که ممکن است گاهی حُسن داشته باشد و گاهی قُبح و بسته به حیثیت آن دارد.
🔹 توضیح دادم که بوسیدن دست نیز حیثیتهای مختلفی دارد و یکی از مصادیق بوسیدن دست اظهار اطاعت و تکریم است «قُبْلَةُ الْإِمَامِ الْعَادِلِ طَاعَة» و این نوع از اظهار اطاعت به نحوی است که جز برای نبیخدا و یا کسی که وصی او است «إِنَّهَا لَا تَصْلُحُ إِلَّا لِنَبِیٍ أَوْ وَصِیِّ نَبِیٍّ» یا کسی که در جایگاه رسول خدا است یا به او منتسب است «مَنْ أُرِیدَ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ» جایز نیست.
🔹این نوع از اظهار خشوع و طاعت به نحوی است که در حدیثی از امام رضا(ع) گفته شده است: کسی دست کسی را بوسه نکند زیرا که بوسیدن دست او همانند نماز گذاردن در برابر وی است.
«وَ قَالَ ع لَا یُقَبِّلِ الرَّجُلُ یَدَ الرَّجُلِ فَإِنَّ قُبْلَةَ یَدِهِ کَالصَّلَاةِ لَهُ.»
🔹در حدیثی، عالم بزرگ مسیحیان نزد امام رضا(ع) میآید و برای تعظیم ایشان فرشی که ایشان روی آن نشسته بودند را میبوسد و میگوید سنت ما اینگونه است که بزرگان را اینگونه تکریم میکنیم و حضرت نیز او را از این کار نهی نمیکنند.
«فَلَمَّا دَخَلَ عَلَیْهِ قَبَّلَ بِسَاطَهُ وَ قَالَ هَکَذَا عَلَیْنَا فِی دِینِنَا أَنْ نَفْعَلَ بِأَشْرَافِ زَمَانِنَا الْحَدِیثَ وَ لَیْسَ فِیهِ أَنَّهُ أَنْکَرَ ذَلِکَ»
✅ گاهی اینکه کاری کنیم عظمت و جایگاه ولی جامعه نشان داده شود و یا اینکه مردم یاد بگیرند یک مقام و جایگاه را تکریم کنند و یا اینکه به واسطه مثلا دست بوسی محبتشان را به روحانیت یا امام جامعه ابراز کنند خودش تکلیفی است. مثلا از آیتالله بهاء الدینی نقل شده است که ایشان گفته بودند: "امام زمان به من فرمودند مانع دستبوسی مردم نشو."
...............................................
توضیحاتی در مورد دست بوسی حضرت امام